Culture education among inmates in the context of social readaptation 
Edukacja kulturalna wśród osadzonych w kontekście readaptacji społecznej
DOI: 10.34866/g9j5-0194
Barbara NOWAK ORCID: 0000-0002-5211-3643
Słowa kluczowe: edukacja kulturalna odrosłych, doświadczanie kultury, przeżywanie kultury, aktywność twórcza, wychowawcza rola kultury, readaptacja społeczna przez kulturę, wielowymiarowość kultury, dziedzictwo kulturowe, aktywność społeczna, instytucje kultury, organizacja zajęć kulturalnych w jednostkach penitencjarnych.
Key words: adults culture education, experiencing culture, creative activity, pedagogical role of culture, social readaptation through culture, multi-dimension of culture, culture heritage, social activity, culture institutions, culture workshops organisation in penitentiaries
Streszczenie: Edukacja dorosłych w obszarze kultury odgrywa znaczącą rolę w rozwoju osobowości człowieka, jego umiejętności, zdolności, zainteresowań, ułatwia autorealizację, jak również wspomaga w zakresie rozwoju kompetencji społecznych. Szczególnie jest to ważne w przypadku osób odbywających karę pozbawienia wolności, niezależnie od jednostkowych doświadczeń w zakresie obcowania z kulturą. Działania edukacyjne realizowane w jednostkach penitencjarnych mają ważny wymiar wychowawczy, a ich istotnym celem jest przygotowanie do życia wolnościowego. Szeroki wymiar kultury pomaga niejednokrotnie osadzonym w odnajdywaniu swoich zainteresowań, zdolności muzycznych, plastycznych, aktorskich, a tym samym pozwala w oparciu o nie budować plany dotyczące życia już po odbyciu kary. Dla wielu z nich każde spotkanie z kulturą staje się okazją do zdobycia wiedzy w tych obszarach kultury, które wzbudzają w nich szczególne zainteresowanie, a tym osadzonym, dla których są to pierwsze kontakty z kulturą, daje możliwość jej poznania i odnalezienia w którymś z obszarów swojej tożsamości. Wreszcie różnorodny wymiar organizowanych zajęć, zarówno na terenie jednostek penitencjarnych, jak i poza nimi, jak chociażby w instytucjach kultury, pozwala na doświadczanie kultury już w wymiarze wolnościowym. Edukacja w obszarze kultury z biegiem czasu staje się dla wielu osadzonych świadomym wyborem, a uczestnictwo w zajęciach przybiera wymiar ich twórczej aktywności.
Abstract: Adults education in the sphere of culture plays a significant role in a personal development of a particular person, their skills, abilities, and interests. It enables self –realization and helps in the area of developing social competences. It is considerably important in the case of people serving a sentence of imprisonment, regardless of singular experiences regarding culture. Education activities carried out in penitentiaries have an important pedagogical dimension and their significant aim is to prepare inmates to live at large. A broad culture dimension helps inmates in finding their music, art, and acting interests and abilities and allows to form plans for life at large. Meeting with culture becomes for them a chance to gain knowledge in intersting for them culture spheres including inmates for whom it is the fist contact with culture. It is a chance for them to find some areas of their identity. Finally, a range of organised workshops in penitentiaries and outside in culture institutions allows to experience culture at large. Education in the sphere of culture becomes a voluntary choice and a participation in workshops becomes inmates’ manifestation of creative activities.