Education of Romani education assistants as a condition of social inclusion of Romani society in Poland

Bogumił SOBCZYK, Jolanta SZEMPRUCH, Jarosław CHMIELEWSKI

Edukacja asystentów edukacji romskiej warunkiem inkluzji społecznej Romów w Polsce

Słowa kluczowe: Romowie, asystenci edukacji romskiej, asystent kulturowy, edukacja dorosłych, edukacja wielokulturowa.

Key words: Romani society, Roma teaching assistants, cultural assistant, adult education, multicultural education.

Streszczenie: Ważną rolę wspomagającą nauczycieli pracujących z uczniami romskimi pełnią asystenci edukacji romskiej. Funkcja asystenta edukacji romskiej oraz wymagania, jakie musi spełniać, zostały określone w Pilotażowym Programie Rządowym na Rzecz Społeczności Romskiej na lata 2001–2003. Potrzeba kształcenia asystentów edukacji romskiej ma na celu zapewnienie wszechstronnej pomocy uczniom romskim w kontaktach ze środowiskiem szkolnym, budowanie pozytywnego obrazu szkoły i przedstawiania korzyści płynących z wykształcenia w środowisku dorosłych Romów, zapewnienie wsparcia emocjonalnego dla uczniów romskich, nadzorowanie ich frekwencji i postępów w nauce, wspomaganie nauczycieli i pedagogów w rozpoznaniu potrzeb i ewentualnych problemów uczniów oraz udzielanie pomocy i podejmowanie mediacji w sytuacjach trudnych i konfliktowych. Podjęcie przez autorów problematyki funkcjonowania zawodowego asystentów edukacji romskiej ma umożliwić zrozumienie problemu „cygańskiej duszy” głęboko osadzonej w społeczno-ekonomicznych i kulturowych warunkach ich grupowej egzystencji. Asystenci kulturowi są kluczowym ogniwem w procesie integracji społeczności większościowej z mniejszościową.